Roman Dmowski
- Przedstawiał własną wizję patriotyzmu opartego na narodowych interesach i realizmie politycznym. Uważał, że Polacy, tak jak inne narody, mają do odegrania własną misję cywilizacyjną. Piętnował wady polskie takie jak bierność, lenistwo, niezdolność do pracy zbiorowej czy niezdyscyplinowanie.
- W pierwszych latach działalności długo był krytyczny wobec chrześcijaństwa, którego normy moralne uważał za sprzeczne z założeniami i potrzebami „zdrowego, narodowego egoizmu”, skłaniał się raczej do podporządkowanego interesom państwa lub narodu na wzór protestantyzmu w wydaniu niemieckim lub angielskim. Później, w publikacji Kościół, naród i państwo (1928) zmienił poglądy i podkreślił znaczącą rolę, jaką odgrywa dla narodu polskiego wiara katolicka i Kościół – „Katolicyzm nie jest dodatkiem do polskości, zabarwieniem jej na pewien sposób, ale tkwi w jej istocie, w znacznym stopniu stanowi jej istotę. Usiłowanie oddzielenia u nas katolicyzmu od polskości, oderwania narodu od religii i Kościoła, jest niszczeniem samej istoty narodu”. Z jego publikacji wywodzi się idea Polski jako „wielkiego państwa katolickiego narodu polskiego”
- Dmowski nie ukrywał także sympatii do ruchu faszystowskiego w wywiadzie dla Gazety Warszawskiej w 1925 stwierdził: „Gdybyśmy byli podobni do dzisiejszych Włoch, gdybyśmy mieli taką organizację jak faszyzm, gdybyśmy wreszcie mieli Mussoliniego, największego niewątpliwie człowieka w dzisiejszej Europie, niczego więcej nie byłoby nam potrzeba”.
- Jednym z elementów głoszonej przez Dmowskiego ideologii był antysemityzm. Dmowski widział Żydów jako podstawę spisku antykatolickiego z udziałem komunistów, socjalistów, liberałów, masonów i protestantów. Tezy te powiązane był z głoszoną przed Dmowskiego tezą „narodowego egoizmu”. Dmowski uważał Żydów za sprzyjających Niemcom wrogów Polski, element niepewny i niepożądany, sprzeciwiał się ich asymilacji.Prezentował poglądy o żydowskiej światowej konspiracji, która jego zdaniem kontrolowała m.in. konferencję pokojową w Paryżu. Według Dmowskiego syjonizm był próbą rządzenia światem z Palestyny. W latach trzydziestych sprzyjał radykalizacji młodzieży nacjonalistycznej i prowadzonym przez nią kampaniom antysemickim. Żydów obarczał winą za rozbiory polskie
- Głosił, że naród stanowi organiczną jedność. Sprzeciwiał się walce klasowej głoszonej przez socjalistów. Zdaniem Dmowskiego czasy szlachty i arystokracji bezpowrotnie minęły. Teraz o interes Polski mają walczyć nie tylko ziemianie i wielcy przedsiębiorcy, ale także drobnomieszczaństwo i rolnicy. Dmowski starał się odwieść robotników od ideologii socjalistycznej. Głosił, że w Polsce zorganizowanej według zasad narodowych czeka ich lepszy los niż w państwie stworzonym przez socjalistów, gdzie robotnicy wyzwoleni z ucisku burżuazyjnego zostaną pozbawieni wolności, tradycji i własności.
- Dmowski bronił własności prywatnej i gospodarki kapitalistycznej. Uważał, że własność prywatna musi być używana zgodnie z interesem narodowym. Wolność jednostki nie może zamienić się w egoizm sprzeczny z interesami rodziny i narodu.