108. John Maynard Keynes i teoretyczne uzasadnienie państwa dobrobytu.

• Jego głównym dziełem jest “Ogólna teoria zatrudnienia, procentu i pieniądza” opublikowana w 1936 roku, kwestionująca zasady liberalnej myśli ekonomicznej. Teorie Keynesa były reakcją na kryzys ekonomiczny lat 30. XX wieku. Według Keynesa wady kapitalizmu można usunąć i doprowadzić do dobrobytu, jeżeli będzie się odpowiednio ten kapitalizm kontrolowało.
• Geneza teorii koncepcji Keynesa: teoria Keynesa powstała jako reakcja na Wielki kryzys ekonomiczny lat 1929–1933. Wystąpił wtedy spadek produktu narodowego brutto i wzrost bezrobocia. Spadł poziom inwestycji i notowania giełdowe. Keynes dążył do ustabilizowania gospodarki za pomocą podejścia popytowego.
• Jako przyczynę złego stanu rzeczy podał stan nierównowagi pomiędzy poziomem oszczędności, a poziomem inwestycji. Jeżeli człowiek dostanie podwyżkę, to nie wyda wszystkiego, tylko część odłoży. Keynes nazwał to krańcową skłonnością do konsumpcji.
• W efekcie rosną dochody, ale nie wzrasta konsumpcja. Istotą jego poglądów jest zanegowanie zdolności gospodarki do samoregulacji (samoistnego osiągania równowagi rynkowej). Odrzucił stwierdzenie, jakoby podaż sama stwarzała dla siebie popyt. Według Keynesa gospodarka pozostawiona sama sobie będzie zawsze popadać w stan nierównowagi.
• Ogólne postulaty: szkoła Keynesowska postulowała zwiększenie popytu, co miało przyspieszyć tempo wzrostu gospodarczego i zlikwidować bezrobocie. Aby zapewnić stały rozwój gospodarczy, należy poprzez odpowiednią politykę gospodarczą, pobudzić wzrost globalnych wydatków. Stąd nazwa – ekonomia popytu. Według keynesistów sterowanie przez państwo globalnym popytem odbywa się za pomocą środków polityki fiskalnej (ewentualnie polityki pieniężnej).
• Keynes proponował: 1) progresję opodatkowania dochodów osobistych grup zamożniejszych przy jednoczesnym zwiększaniu świadczeń społecznych na rzecz grup biedniejszych, 2) Bezpośrednie zachęty do inwestowania poprzez obniżenie opodatkowania zysków przeznaczanych na inwestycje, 3) Zarządzanie wielkością globalnych wydatków rządowych na inwestycje państwowe czy roboty publiczne.
• Według Keynesa deficyt budżetowy nie stanowi problemu w okresie ożywienia. W okresie dekoniunktury rządy powinny podejmować działania mające na celu utrzymanie na odpowiednio wysokim poziomie aktywności gospodarczej państwa.